"Gökyüzü her zaman tek kelime ile meraktır. Hem merak uyandırır hem de meraklıları ilgilenir." Dr. Serhan Gazyağcı
İyi bir gözlemci, bir gökyüzü sevdalısı ve amatör gökbilimci, iyi bir "Göz" doktoru ve en önemlisi de iyi bir eş ve baba..
Kendisine bu güzel paylaşım için NORTHWAY ailesi olarak çok teşekkür ederiz..
Gökyüzü ile ilgilenenler biraz böyledir. Başları her fırsatta yukarıdadır.
Ölçütleri çok başkadır. Mesafeler, boyutlar, yönler, hatta zaman ve varlık ölçütleri çok sıra dışıdır. Işık yılı ile ölçülüp büyüklüğünü tasavvur edemeyeceğiniz boyutları duyarsınız. Zaman yolculuğu yapılabilir mi yapılamaz mı tartışması gökyüzüne bakarken geçmişe baktığınız için biter çünkü geçmişi görmektesinizdir. Bu arada gözlemlediğiniz cisim evet orada görülmektedir ama halen orada var olup olmadığını tam olarak bilemezsinizdir de... Başınızı kaldırıp yukarı bakıyorsunuzdur ama ayaktan bağlı olduğunuz Dünya’da aslında baş aşağı durup ucu bucağı olmayan bir derinliğe bakıyorsunuzdur ama bir binanın tepesinden aşağı bile içiniz ürperdiğinden bakamıyorsunuzdur belki de ama o bunu hissettirmez, siz yukarı baktığınızı sanırsınız. Gündüz de oradalardır aslında ama görmediğimizden Güneş dışında hiç biri aklımıza bile gelmez.
Bana gelince çocukluğumdan beri ilgilenirim. O zamanlar teleskobum yoktu sonra alabildim. Ama gözlem için teleskop her zaman şart değildir. Çıplak göz bile yeterlidir. Takım yıldızları tanıyabilir yaz ve kış gökyüzü farklılıklarını ayırabilirsiniz. Tarım toplumları bunu hep yapmışlardır ve milattan önceki zamanlardan beri çok iyi bilirler. Yedi Kandilli Süreyya (Ülker) yani Pleiades takım yıldızı gökyüzünde görülmeden hasat yapmazlar mesela. Kutup yıldızı yön göstermiştir yolunu arayanlara. Aslında sönük bir yıldızdır tahmin edilenin aksine ve küçük ayı takım yıldızının sonuncu yıldızıdır. Sadece kuzey yarı kürede gözlenir ve dünyanın eğikliği dolayısı ile yeri değişmeyen doğup batmayan tek gök cismidir. Güney yarı kürede böyle bir yıldız yoktur.
Göz doktoru olarak gökyüzü beni de tezatlara iter. Kişiye gözü bozuk diye gözlük verir ya da lazer yaparım ama hastamın 150 milyon km uzaklıktaki Güneş’i gördüğünü bilirim. Baktığımızda gördüğümüz görülebilir evrenin büyüklüğü karşısında bazı bakış açısı kendinin önemsizliğini anlarken o büyüklüğün gözümüze sığdırabildiğimizi bildiğimden hangimizin daha büyük olduğu benim bakışım olur. Aslında biz Güneş etrafında döneriz ama Dünya ve atmosferi her şeyi bizim etrafımızda dönüyor şekli ile görmemizi sağlar. Bu da bana insan ve ben en önemlidir dedirtir.
Gelelim görsellere;
Bize en yakın gök cismi Ay' dır. Ay gözlemleri keyiflidir kraterler, Ay’daki dağlar güneş ışınlarının oluşturduğu gölgeler enteresan görüntüler sunar.
Düşünülenin aksine en kötü görüntüler dolunay zamanı alınır. Yani ay gözlemleri genelde dolunay zamanı dışında yapılır. Gerçi diğer gözlemleri de dolunay olumsuz yönde ışık kirliliği yaparak etkiler. Kraterlere baktığınızda iç içe geçmiş kraterlerin hangisinin önce hangisinin sonra olduğunu okumaya çalışırsınız.
Tüm sınırları kesintisiz olan krater en son meteor çarpması ile oluşmuştur. Kraterin ortasındaki ise meteorun kendisidir.
Ay krater resimleri. Tüm Hakları Sn. Serhan Gazyağcı'ya aittir.
Ay krater resimleri. Tüm Hakları Sn. Serhan Gazyağcı'ya aittir.
Ay büyüklüğü ve mesafesi ile çok özeldir. Büyüklüğü farklı veya bize olan mesafesi daha yakın ya da daha uzak olsaydı Halkalı güneş tutulmasını izleyemezdik. Bize güneş tutulması olayını en güzel şekli ile yaşatır. Diğer gezegenlerde bizdeki gibi bir güneş tutulması izlenemez biz ise bu görseli Ay’a borçluyuzdur.
Güneş tutulması. Tüm Hakları Sn. Serhan Gazyağcı'ya aittir.
Bu arada Ay’a gidildi ama nerelere inildi? Bunu hep merak etmişimdir.. İşte size iniş yerleri..
Aya iniş yerleri. Tüm Hakları Sn. Serhan Gazyağcı'ya aittir.
Amatör gözlemciler için Jüpiter oldukça keyiflidir. 4 uydusu ile birlikte çizgili görüntüsü ve büyük kırmızı noktası ile koca bir gaz gezegendir.
Jüpiter.Tüm Hakları Sn. Serhan Gazyağcı'ya aittir.
Az bilinen tarafı ise Güneş sisteminde ikinci büyük çekim gücü ondadır. Bu çekim gücü sayesinde Dünya’yı ciddi ve hasar verebilecek meteor yağmurlarından korur.
Satürn halkası ile kesinlikle görsel bir şölen sunar ve kendini ayrıcalıklı bir yere oturtur. Teleskopla baktığınızda hemen tanır ve tekrar tekrar görmek istersiniz.
Halkası yıllar içerisinde değişik açılara gelir bazı yıllarda halka sadece çizgi halinde görülür. Satürn’ün suya konabilse batmayacağını biliyormuydunuz?
Satürn. Tüm Hakları Sn. Serhan Gazyağcı'ya aittir.
Venüs ise bize en yakın gezegendir. Ölçüleri bize çok yakındır. Acemi bir gözlemci teleskopla Venüs’e baktığında Ay’ı gördüğünü zanneder. Çünkü Ay gibi evreleri vardır.
Venüs. Tüm Hakları Sn. Serhan Gazyağcı'ya aittir.
Saat yönünde dönen tek gezegendir ve gökyüzünde Ay ve Güneş’den sonra en parlak olan gök cismi Venüs’dür.
Venüs’ün Güneş önünden geçişi filtre ile dürbün ve ya teleskop olmadan izlenmiştir. Bu geçişte teleskoplu gözlemciler için başlangıç ve bitiş anını yakalayabilmek gerçekten özeldir.
Amatör gözlemciler için gözlenebilen son gezegen Kızıl gezegen yani Mars’tır.
Buzullardan oluşan kutup bölgesi ile güzel bir görüntü verir.
Mars. Tüm Hakları Sn. Serhan Gazyağcı'ya aittir.
"Benden bu kadar, arşivimde kendi çektiğim fotoğrafları sizlerle paylaştım biraz da bilgi kattım umarım sıkılmadan okumuşsunuzdur."
Op.Dr. A.Serhan Gazyağcı, Göz Hastalıkları Uzmanı
Comments